رتبه بندی ریسک زمین شناسی در ماشین حفاری tbm با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی تونل انتقال آب گلاب)

ساخت تونل و سایر سازه های زیرزمینی ، به دلیل متغیرهای زیاد، منجمله شرایط غیرقابل پیش بینی و نامطمئن زمین، با خطرهایی مواجه می باشد که می تواند ایمنی و یا اقتصاد طرح را به مخاطره افکند. ارزیابی و رتبه بندی ریسک ها در پروژه های پرمخاطره نظیر پروژه های تونل سازی مکانیزه از جمله اقدامات ضروری برای مدیریت و ارائه پاسخ به ریسک های مرتبط است. این امر مستلزم شناسایی و تعیین مجموعه عوامل ریسک زاست که در این تحقیق در قالب نظر کارشناسی و مطالعات زمین-شناسی، ریسک در هشت سطح مورد توجه واقع شده است. مهم ترین مخاطرات زمین شناسی از جمله نشت و هجوم آب زیرزمینی، نشت گاز، ناپایداری سینه کار، ناپایداری دیوار و سقف تونل، مچاله شوندگی (لهیدگی)، تورم سنگ های رسی، سینه کار مختلط، چسبناکی سنگ ها و خاک های رسی مورد بحث قرار گرفته و مهم ترین مشکلات ناشی از این مخاطرات بررسی شده و راهکارهای پیش بینی، پیش گیری و مقابله با آن ها ارائه شده است. به منظور رتبه بندی دقیق تر ریسک ها، با استفاده از شاخص های: احتمال وقوع ریسک، میزان تأثیر ریسک بر هزینه، زمان و کیفیت پروژه و شاخص های تکمیلی: عدم اطمینان از تخمین و توانایی سازمان در واکنش به ریسک نیز در نظر گرفته شده است. رتبه بندی نهایی با استفاده از روش های شباهت به گزینه ایده آل، تحلیل سلسله مراتبی ، شباهت به گزینه ایده آل فازی و تحلیل سلسله مراتبی فازی انجام گردید. در روش های تصمیم گیری چند معیاره ریسک ها با توجه به شاخص های گوناگون بهتر ارزیابی می گردند و در نتیجه، واقع بینانه تر رتبه بندی می شوند. با توجه به این که نتایج حاصل از اجرای روش های فوق در مواردی با یکدیگر هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه بندی ریسک ها، از تکنیک های ادغامی که شامل روش های میانگین، بردا و کپ لند است، استفاده شد. در نهایت مچاله شوندگی و ناپایداری سینه کار تونل بیشترین و نشت گاز و چسبناکی سنگ ها و خاک های رسی به ترتیب کم ترین رتبه ریسک ها را به خود اختصاص دادند.